20 Mart 2020 İtibarıyla TÜRKİYE' nin Covid-19 Salgınına Karşı Aldığı Ticari, Finansal ve Diğer Tedbirler 20 Mart 2020

Türkiye, koronavirüsün yayılmasıyla ilgili olarak, "Koronavirüse Karşı Ekonomik İstikrar Kalkanı" adı verilen bir dizi önlem içeren ekonomik bir paket ortaya koymuştur. KOVİD-19 salgınının finansal etkilerini azaltmak için toplamda 100 milyar liralık bir kaynak seti devreye alınmış olup, bunun yanında salgının yayılmasını önlemek için çeşitli alanlarda birçok tedbir alınmıştır.

Türkiye'deki kamu otoriteleri tarafından açıklanan önlemlerin özeti aşağıdaki gibidir;

Vergisel Tedbirler

• Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizasyon sektörleri için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemelerini 6’şar ay ertelenmiştir.
• Konaklama vergisini Kasım ayına kadar uygulanmayacaktır.
• Otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemelerini Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenmiştir.
• İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranını yüzde 18’den yüzde 1’e indirilmiştir.
• Stopaj gibi kaynağında yapılan kesintilerin ödemelerini içeren muhtasar beyannamelerin süresi 3 ay ertelenmiştir.

Sosyal Tedbirler

• Asgari ücret desteği devam ettirilecektir.
• İşverenler esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hala getirilmesi hususunda desteklenecektir.
• Faaliyete ara veren işyerlerine geçici gelir sağlama amacıyla Kısa Çalışma Ödeneği devreye sokulacak, bundan faydalanmak için gereken süreçler kolaylaştırılacak ve hızlandırılacaktır.
• En düşük emekli maaşını 1.500 liraya yükseltilecektir.
• Emeklilerin bayram ikramiyesi Nisan ayı başında ödenecektir. Ayrıca, emeklilerin maaş promosyon ödemeleri de, şubelere gitmelerine gerek kalmaksızın, doğrudan hesaplarına yatırılması sağlanacaktır.
• Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığımızın belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar liralık bir kaynak ayrılacaktır.
• İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresi 4 aya çıkarılacaktır.
• Küresel tedarik zincirlerindeki aksama ihtimaline karşı hem üretimde, hem de perakende de belirlenen önceliklere göre alternatif kanallar geliştirilecektir.
• Devlet ayrıca tek başına yaşayan 80 üstü yaşlılar için sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programını devreye sokacaktır.
• Kamuda çalışan hamilelere, süt izninde olanlara, engellilere ve 60 yaş üzeri personele 12 gün idari izin vermiştir.

Finansal Tedbirler

• Kredi Garanti Fonu limitini 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkartacak olup, kredilerde önceliği gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere verilecektir.
• KOVİD-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemelerini asgari 3 ay ötelenecek olup gerektiğinde ilave finansman desteği sağlanacaktır.
• İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansman desteği verilecektir.
• Bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkârların Halkbank’a olan kredi borçları Nisan, Mayıs ve Haziran anapara ve faiz ödemelerini 3 ay süreyle ve faizsiz olarak ertelenecektir.
• Vatandaşlar için uygun ve avantajlı şartlarda sosyal amaçlı kredi paketleri devreye alınması devlet tarafından teşvik edilecektir.
• 500 bin liranın altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktarı yüzde 80’den yüzde 90’a çıkartılacak, asgari peşinatı yüzde 10’a düşürülecektir.
• Virüsün yayılmasına karşı alınan tedbirlerin etkisiyle Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline “mücbir sebep” notu düşülmesi sağlanacaktır.

Diğer Tedbirler

• İnsanların toplu olarak bulunduğu kahvehane, kafe, sinema, tiyatro, konser salonu, düğün salonu, hamam, spor salonu, internet kafe, kapalı çocuk oyun alanı, taziye evi gibi mekanların faaliyetlerine geçici süreyle ara verilmesi kararlaştırılmıştır.
• Bar, gazino, gece kulübü gibi eğlence yerleri ile müze ve kütüphanelerin faaliyetleri durdurulmuştur.
• Toplamda 20 ülkeye havayolu ulaşımı durdurulmuştur.
• Yurtdışından gelen vatandaşlar için 14 günlük evde karantina zorunluluğu getirilmiştir.
• Kışlalardaki askerlerin çarşı izinleri durdurulmuş olup, ceza infaz kurumlarındaki görüşler ile nakillere ara verilmiştir. Acil olmayan duruşmaların ve diğer adli işlemlerin ertelenmesi sağlanmıştır.
• Kültür-sanat faaliyetleri Nisan sonuna kadar ertelenmiştir.
• Cami ve mescitler kapatılmıştır.
• Nisan ayı sonuna kadar programlanan tüm ulusal ve uluslararası bilimsel faaliyetleri, açık-kapalı toplantıları, kongreleri, konferansları, askeri tatbikatları, bedelli askerlik celpleri ertelenmiştir.
• Genel kurullar ve eğitim çalışmaları gibi insanların zorunlu olarak bir araya geldiği faaliyetler ertelenmiştir.
• Futbol, basketbol, hentbol ve voleybol müsabakaları yeni bir karar alınıncaya kadar korona virüs salgını sebebiyle ertelenmiştir.
• Laboratuvar sayısı ülke içinde 36’ya çıkarılacak.
• Sağlık kuruluşlarındaki yoğunluğun en aza indirilmesi ve sağlık personelinin üzerindeki yükün hafifletilmesi amacıyla acil olmayan ameliyatlar durdurulmuştur.