Kısmi Süreli İş Sözleşmesi'nde Yıllık İzin ile Kıdem ve İhbar Tazminatı 31 Temmuz 2025

İş Kanunu'na İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin 6. Maddesi'ne göre ise Kısmi Süreli Çalışma, işyerinde tam süreli iş sözleşmesi ile yapılan emsal çalışmanın üçte ikisi oranına kadar yapılan çalışmadır. Her iki düzenleme bir arada dikkate alındığında emsal işçiye göre 45 saat olarak belirlenen normal haftalık çalışma süresinin taraflarca 30 saat veya altında kararlaştırılması durumunda, kısmi süreli iş sözleşmesinden söz edilecektir.

4857 Sayılı İş Kanunu'nun 13. Maddesi'nin devamında ise "....Kısmî süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmî süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamaz. Kısmî süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir." Düzenlemesi yer almakta olup ilgili hüküm uyarınca kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçinin, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmi süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulmaması ve kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçinin ücreti ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süre ile orantılı olarak ödenmesi gerekecektir.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 60. maddesine dayanılarak hazırlanan Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği uyarınca, kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar da yıllık ücretli izin hakkından tam süreli çalışanlar gibi yararlanır ve bu konuda farklı bir işleme tabi tutulamazlar. Bu kapsamda kısmi süreli çalışanlar, hak etmiş oldukları yıllık izinleri, izin süresi içine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak kullanacaklardır. Bu nedenle yıllık izin hakkı kazanmak için gereken 1 yıllık çalışma süresi, kısmi süreli çalışanlar için de uygulanacaktır. Bu kapsamda kısmi süreli çalışanlar farklı bir uygulamaya tabi tutulmadan; işe başladıkları tarihten itibaren 1 yılın dolmasıyla yıllık izin hakkı elde edeceklerdir. Fiili çalışma süresinin 1 yılı doldurması gerekmeyecektir. Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan personelin hak ettikleri yıllık izin süresinin belirlenmesi açısından diğer çalışanlara göre bir ayrım yapılmayacak, işyerinde geçirdikleri çalışma süresine göre İş Kanunu 53. Maddede belirtilen süreler dahilinde yıllık izin kullanımına hak kazanacaktır. Kısmi süreli çalışanlar hak ettikleri yıllık izinleri, izin günlerine isabet eden çalışma günlerinde çalışmayarak kullanacaklardır. Örneğin, haftada Pazartesi, Çarşamba ve Cuma günleri olmak üzere 3 gün ve günde 6 saat çalışan bir personel, Pazartesi günü itibarıyla 14 günlük yıllık iznini kullanmaya başladığında; bu süre içinde yer alan iki Pazartesi, iki Çarşamba ve iki Cuma günü çalışmayarak toplam 6 günlük (3 gün x 2 hafta) fiili izin kullanmış olur. Aynı personele, kullanmadığı 14 günlük izin süresi için ücret ödemesi yapılması gerektiğinde, bu süreye denk gelen 6 iş günü üzerinden hesaplama yapılır.

Kısmi süreli çalışanların kıdem ve ihbar tazminatına ilişkin ise mevzuatte açık bir düzenleme yer almamaktadır.
 

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2019/21402 Esas, 2019/6676 Karar 26.03.2019 Tarihli kararıyla  kısmi çalışma ister haftanın bir veya bazı günleri çalışma şeklinde gerçekleşsin, ister her gün birkaç saat şeklinde olsun, işçinin işyerinde çalışmaya başladığı tarihten itibaren bir yıl geçince kıdem tazminatı hakkının doğabileceğine ve izne hak kazanacağına karar vermiştir.
 

Yargıtay kararından da anlaşılacağı üzere kıdem süresinin hesabında işçinin işyerinde çalışmaya başladığı tarihten itibaren bir yıl geçince kıdem tazminatı hakkı doğacaktır. Bu kapsamda 1457 Sayılı yasanın 14. Maddesi düzenlemesine göre; işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet aktinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenmektedir.
 

".....işçinin işyerinde çalışmaya başladığı tarihten itibaren bir yıl geçince kıdem tazminatı hakkının doğabileceği ve izne hak kazanacağı Dairemizce kabul edilmiştir. Hesaplamada esas alınacak ücret ise işçinin kısmi çalışma karşılığı aldığı ücret olmalıdır....." (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 19.02.2018 tarih, 2015/24276E., 2018/3224K.)

Gerek yürürlükte olan 1475 Sayılı Yasanın 14. Maddesi gerekse yerleşik Yargıtay içtihatları dikkate alındığında kısmi süreli çalışanın kıdem tazminatının hesabında iş akdinin devamı süresinde geçen her 30 gün için kısmi çalışma karşılığı aldığı ücret dikkate alınarak hesaplama yapılacaktır. Örneğin işyerinde ayda 15 gün işe gelen kısmi süreli çalışanın kıdem tazminatının hesabında her 30 gün için 15 güne denk gelen ücreti tutarında hesaplama yapılacaktır.

Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçilerin ihbar süreleri de 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 17. Maddesinde düzenlenen süreler dikkate alınarak hesaplanacaktır. Ancak ihbar tazminatı bu süre içerisinde çalışanın kısmi çalışmasına göre hak kazanacağı ücrete göre hesaplanacak veya ihbar önelinde çalışan, ihbar öneli boyunca kendi kısmi çalışma gün ve saatlerine göre iş görme borcunu yerine getirecektir. İhbar tazminatı ödenecekse (önel kullanılmadan fesih yapılmışsa) bu durumda işçinin kısmi çalışma süresine göre hak kazanacağı ücret esas alınır.