Çek Keşide Edenler Dikkat: Karşılıksız Çek Keşide Etme Suçu’ ndan dolayı kimler sorumlu tutulmaktadır? 08 Nisan 2020
Çek Keşide Edenler Dikkat: Karşılıksız Çek Keşide Etme Suçu’ ndan dolayı kimler sorumlu tutulmaktadır?
09.08.2016 tarihinde 29796 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 63. maddesi ile 5941 sayılı Çek Kanunu’ nun 5. fıkrasında değişiklik yapılmıştır.
İlgili düzenleme neticesinde 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 5. maddesinin 1. fıkrasına;
“Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak ‘karşılıksızdır’ işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur.” hükmü;
Aynı maddenin 2. Fıkrasında ise;
“Birinci fıkra hükmüne göre çek karşılığını ilgili banka hesabında bulundurmakla yükümlü olan kişi, çek hesabı sahibidir. Çek hesabı sahibinin tüzel kişi olması hâlinde, bu tüzel kişinin mali işlerini yürütmekle görevlendirilen yönetim organının üyesi, böyle bir belirleme yapılmamışsa yönetim organını oluşturan gerçek kişi veya kişiler, çek karşılığını ilgili banka hesabında bulundurmakla yükümlüdür.” hükmü getirilerek, karşılıksız çek keşide etme suçundan dolayı kim ya da kimlerin cezai sorumluluğunun bulunduğu açıkça belirtilmiştir.
Bu maddeler ışığında söz konusu çek tutarını banka hesabında bulundurmakla yükümlü kişiler;
- Eğer çek hesabı sahibi gerçek kişi ise, bu gerçek kişi çekte yazan tutarı banka hesabında bulundurmakla yükümlüdür.
Örnek vermek gerekirse; A bir gerçek kişi ve kendi çek hesabından çekilmek üzere bir çek keşide etti. Çekin bankaya süresinde ibraz edilmesi ve çekin arkasına ‘karşılıksızdır’ şerhinin yazılması sebebiyle çek hesap sahibi olan A’nın karşılıksız çek keşide etme suçundan dolayı cezai sorumluluğu doğacaktır.
- Eğer çek hesabı sahibi bir tüzel kişiyse; çekle ilgili olarak ‘karşılıksızdır’ işleminin yapıldığı tarihte hesap sahibi tüzel kişinin mali işlerini yürütmekle görevli, örneğin finans direktörü olarak görevlendirilen yönetim organı üyesi, şayet böyle bir belirleme yapılmamış ise yönetim organını oluşturan gerçek kişi ya da kişilerin tümü karşılıksız çek keşide etmek suçundan dolayı cezai yaptırımla karşılaşacaklardır. Özetle, tüzel kişilerde karşılıksızdır işleminin yapıldığı çeki düzenleyenin değil, keşide tarihine göre karşılığını bankada bulundurmakla zorunlu kişinin cezai sorumluluğu bulunmaktadır.
Örnek vermek gerekirse; A,B ve C gerçek kişileri X Limited Şirketi’nin yönetim kurulu üyeleri oldukları, X Limited Şirketi’nin adına 15/05/2019 tarihinde bir çek keşide edildiği ve A, B ve C’ nin de bu tarihte şirketin yönetim kurulunda bulunduğu bir senaryo düşünüldüğünde A, B ve C’nin sorumluluklarına ilişkin çeşitli ihtimalleri değerlendirdiğimizde;
- Mali işlerde görevlendirmeye yönelik bir iç yönerge maddesinin bulunmadığı ihtimalinde, çekin kanuni süresi içinde bankaya ibrazı akabinde çeke ‘karşılıksızdır’ kaşesi basılması nedeniyle meydana gelen cezai sorumluluk X Limited Şirketi’nin tüm yetkilileri, yani tüm yönetim kurulu üyeleri olan A, B ve C’ ye aittir.
- Bir iç yönerge ile C’nin şirketin mali ve finansal işlerini yönetmekle görevlendirildiğine karar verilmiş olduğu bir ihtimalde, karşılıksızdır işlemi yapılan çekten dolayı diğer yönetim kurulu üyeleri olan A ve B’nin değil, şirketin mali işleri yürütmekle görevlendirilen diğer yönetim kurulu üyesi olan C’nin cezai sorumluluğu doğacaktır.
- X Limited Şirketi’nde bir iç yönerge ile mali işler yetkilisi görevlendirilmemiş fakat yönetim kurulu üyeleri olan A, B ve C’nin farklı gruplara dağıtılarak imza yetkilisi ilan edildiği ihtimalde ise, İcra Ceza Mahkeme tarafından çek’ e ilişkin detaylı incelemeler yapılarak (İlgili İç Yönerge, Tarih, miktar, imza grubu, müştereklik incelemesi, vs.) ortaya çıkacak duruma göre imza yetkililerinden hangisi sorumlu ise o kişi karşılıksız çek keşide etmek suçundan kaynaklanan cezai yaptırım ile karşılaşacaktır.
Özetle belirtmemiz gerekir ki, mevcut yasalarımız doğrultusunda çeki düzenleyen gerçek kişi aleyhine yapılacak olası bir karşılıksız çek şikâyetinde gerçek kişi aleyhine cezai yaptırıma hükmedileceği tereddütsüz olup, tüzel kişilerde ise karşılıksızdır işleminin yapıldığı çeki düzenleyenin değil, keşide tarihine göre karşılığını bankada bulundurmakla zorunlu kişi ya da kişilerin, öncelikle mali işlerden sorumlu yönetim kurulu üyesinin ya da böyle bir ayrıma gidilmemiş ise tüm yönetim kurulu üyelerinin ve çek nazarında imza grubu yetkilisi yönetim kurulu üyelerinin, cezai sorumluluğunun doğacağı ortadadır.
Diğer Haberler
-
19.4.2024
Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kapsamında Yargılama Giderlerinden Sorumluluk Öngören Düzenleme Anayasa Mahkemesi Kararı İle İptal Edildi
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun1 (“Kanun”) 18/A maddesinin 11. fıkrası gereğince, dava şartı zorunlu arabuluculuk kapsamında ilk oturuma mazeretsiz olarak katılmayan tarafın yargılama sonucunda haklı çıkmış olsa dahi yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulacağı ve lehine vekalet ücretine hükmedilmeyeceği düzenlenmiştir. Anılan düzenleme şu şekildedir:
-
8.4.2024
Sermaye Piyasası Kurulu Başvurularında "E-Başvuru" Dönemi
Sermaye Piyasası Kurulu ("Kurul"), 5 Şubat 2024 tarihindeki duyurusu ile, sermaye piyasası kurum, kuruluş ve ortaklıklarının başvurularını daha hızlı ve etkili bir şekilde e-Başvuru Sistemi ile yapabileceklerini kamuya duyurmuştu.
-
5.4.2024
Bazı Sektörlerde Payların İlk Halka Arzı Öncesi Uyulacak Ön Şartlardaki Tutarlar İndirildi
Sermaye Piyasası Kurulu ("Kurul" veya "SPK") tarafından, Kurul'a ilk halka arz için başvuran ortaklıkların özellikle sektörel bazda farklılıkları ve Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nca hazırlanan 12. Kalkınma Planı ("Plan") dikkate alınarak finansal tablolara ilişkin mali eşiklerde indirime gitti.
-
15.3.2024
8. Yargı Paketi İle Getirilen Yeni Düzenlemeler
Kamuoyunda "8. Yargı Paketi" olarak bilinen değişiklik ve yeni düzenlemeleri barındıran 7499 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ("Kanun"), 12 Mart 2024 tarihli ve 32487 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmıştır. Bu yazımızda, Kanun ile birlikte 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ("CMK"), 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ("TCK"), 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK), 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ("İİK") ve 6384 sayılı Tazminat Komisyonunun Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Kanun kapsamında yapılan değişiklikleri ele alacağız.
-
12.3.2024
KVKK'da Değişiklikler Resmi Gazete'de Yayımlandı
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'nda ("KVKK") önemli değişiklikler içeren 7499 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ("7499 sayılı Kanun") 12.03.2024 tarihli Resmi Gazetede yayımlandı.
-
5.3.2024
Dövizle Ödeme Yasağında Esneme Kararı
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ'de ("Tebliğ") Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, 28 Şubat 2024 Tarihli ve 32474 Sayılı Resmî Gazete'de yayımlandı. Böylelikle, söz konusu değişiklik ile Tebliğ'in, pay devirleri dahil olmak üzere pek çok menkul satış işlemini kapsamına alan 8 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası değiştirilerek, menkul satışlardaki döviz cinsinden ödeme yasağının kapsamı esnetildi.
-
9.2.2024
İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanuna Dayalı Yönetmeliklerde Değişiklikler Yapıldı
4 Şubat 2024 tarihli 32450 sayılı Resmi Gazetede 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa dayalı olarak çıkarılan bazı yönetmeliklerde değişiklik yapılmıştır:
-
1.2.2024
Türk Rekabet Kurulu 2023 Yılı Birleşme Ve Devralma Görünüm Raporu Yayımlandı
Türk Rekabet Kurumu, Rekabet Kurulu tarafından 2023 yılında gerçekleştirilen birleşme, devralma ve özelleştirme işlemlerine ilişkin raporunu ("Rapor") 5 Ocak 2024 tarihinde yayımladı.
-
31.1.2024
Reklam Kurulu'ndan İndirimli Satış Reklamlarına İlişkin Önemli İlke Kararı
Reklam Kurulu 9 Ocak 2024 tarihinde gerçekleştirilen yılın ilk toplantısında, perakende ticaret sektöründe haksız rekabete yol açan, yanıltıcı reklam ve uygulamalarla tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla "Fiyat Bilgisi İçeren Reklamlar ile İndirimli Satış Reklamları ve Ticari Uygulamaları Hakkında Kılavuz"da değişiklik gerçekleştirerek indirimli satış reklamlarına ilişkin önemli bir ilke kararı aldı.
-
19.1.2024
Halka Arz Şartlarında Mali Eşikler Güncellendi
Son dönemin popüler finans kaynağı halka arz işleminde aranan mali sınırlar hem Sermaye Piyasası Kurulu ("SPK") hem de Borsa İstanbul ("BIST") tarafından güncellendi.
-
17.1.2024
Markanın İptaline Karar Verme Yetkisi Türk Patent ve Marka Kurumu'na Geçti!
10 Ocak 2017 tarihli 29944 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sınai Mülkiyet Kanunu'nun ("SMK") 192/1 (a) bendinde, Kanun'un ''İptal Halleri ve İptal Talebi'' başlıklı 26. Maddesinin yürürlüğe girmesi yedi yıl sonraya ertelenmiş, SMK Geçici 4. Madde ile 10 Ocak 2024 tarihine kadar markanın iptaline karar verme yetkisinin doğrudan Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemelerince kullanılacağı öngörülmüştü.
-
16.1.2024
Egemenoğlu Hukuk Bürosu / Internship Application
We are pleased to announce the opening of internship applications at Egemenoğlu Hukuk Bürosu. Legal Internship Application Deadline: March 15 Summer Internship Application Deadline: March 29 Prospective candidates are requested to submit their CVs either through our website www.egemenoglu.av.tr or by sending them to info@egemenoglu.av.tr.
-
12.1.2024
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Ve TSRS'lerin Uygulama Kapsamı Resmî Gazetede Yayımlandı
29.12.2023 tarihli ve 32414 sayılı Resmi Gazete'de Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK); Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları'nı duyurarak sürdürülebilirlik raporlarında izlenmesi gereken ilkeleri belirledi.
-
11.1.2024
2024 Yılı İtibariyle Yürürlüğe Giren Ve/ Veya Süre Uzatımına Konu Olan Önemli Düzenlemeler
5746 sayılı ve 6550 sayılı kanunlar gereğince Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen yeni makina ve teçhizat ile yatırım teşvik belgesi ile elde edilen yeni makina ve teçhizatlara uygulanacak amortisman (yıpranmaya ilişkin gider gösterme) oran ve süreleri, Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınarak daha yüksek amortisman ile hesaplanma süresi 7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 16. Maddesiyle 31/12/2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
-
19.12.2023
Perakende Ticaretinde Uygulanacak İlke ve Kurallar Yeniden düzenlendi
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 14.12.2023 tarihinde resmî gazetede yayımlanan "Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile perakende ticaretinin ilke ve kurallarında önemli değişikliklere gidilmiştir.