KISA ÇALIŞMA, İŞVEREN YARARINA SAĞLANAN TEŞVİKLER, FESİH YASAĞI VE İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ KANUNU İLE İLGİLİ SON YASAL DÜZENLEMELER 29 Temmuz 2020
Kısa çalışma, işveren yararına sağlanan teşvikler, fesih yasağı ve iş sağlığı güvenliği kanunu ile ilgili son yasal düzenlemeler nelerdir?
28.07.2020 tarihli 31199 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Djitial Mecralar Komisyonu Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”daki düzenlemeler ile İş, Sosyal Güvenlik ve İş Sağlığı Güvenliğine dair bazı konularda düzenleme yapılmıştır. Aşağıda düzenlemelere ilişkin özet bilgilere ulaşabilirsiniz:
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ UYGULAMA SÜRESİ UZADI MI?
28.07.2020 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan düzenleme ile kısa çalışma başvuru ya da uygulama süresinin uzatılması ile ilgili net bir düzenleme yapılmamış ise de; 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu Geçici 23. Maddesinde yapılan değişiklik ile;
- Kısa çalışma ile ilgili ilk düzenlemede 30.06.2020 olarak belirlenen başvuru tarihinin,
- Ve/veya kısa çalışma ödeneğinin süresini
sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak 31.12.2020 tarihine kadar uzatma hususunda Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır.
İŞVEREN YARARINA SAĞLANAN YENİ TEŞVİK
Hangi İşverenler, Hangi Süre İle Teşviklerden Yararlanabilir? Teşvikin Kapsamı Nedir?
28.07.2020 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan düzenleme ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanuna eklenen Geçici 26. Madde ile işverene prim desteği sağlanacağı belirtilmiş olup buna göre;
- Söz konusu işveren desteğinden; 01.07.2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan ve kısa çalışmayı sonlandırarak işyerindeki haftalık normal çalışma sürelerine dönen özel sektör işyerleri yararlanabilecek olup bu işyerlerinde kısa çalışmadan yararlanmış olan sigortalılar için prim desteği sağlanacaktır.
- Prim destek süresi, kısa çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren 3 aydır. Bu süre hiçbir şekilde 31.12.2020 tarihini geçemez. Cumhurbaşkanı, işbu 3 aylık süreyi sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak altı aya kadar uzatmaya yetkilidir.
- Prim desteğinin kapsamı, kısa çalışmadan yararlanan sigortalıların 5510 sayılı Kanunun 82. Maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamından ibarettir. Söz konusu destek, işverenlerin her ay SGK’ya ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle sağlanacak ve destek tutarı Fon’dan karşılanacaktır.
- Ayrıca, 4447 sayılı Kanunun Geçici 24. Maddesi kapsamında, 01.07.2020 tarihinden önce başvuruda bulunarak nakdi ücret desteğinden yararlandırılan sigortalının haftalık normal çalışma süresine dönmesi durumunda da, işveren aynı süreler ve aynı şartlarla aynı kapsamdaki destekten yararlanabilecektir.
- Gerek kısa çalışmadan yararlanan gerekse nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalılar için işverene sağlanacak destek süresi; sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısını, nakdi ücret desteğinden yararlananlar için ise nakdi ücret desteği aldıkları aylık ortalama gün sayısını geçemez.
İşveren Prim Desteğine İlişkin Düzenleme Tüm İşyerlerinde ve Tüm Çalışanlar İçin Uygulanabilecek mi?
4447 sayılı Kanunun Geçici 26. Maddesinde bazı işyerleri ve bazı sigortalılar istisna tutulmuştur. Buna göre;
- 5335 sayılı Kanunun 30. Maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara (genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediye ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmeleri ve sermayesinin %50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklar) ait işyerlerinde,
- 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, Kamu İhale Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ve KİK’dan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerlerinde işveren prim desteği uygulanmayacaktır.
- Ayrıca, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ile 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde çalışan sigortalılar ve yurtdışında çalışan sigortalılar hakkında da işveren prim desteğinin uygulanmayacağı düzenlenmiştir.
Kısa Çalışmadan/Nakdi Ücret Desteğinden Yersiz Yararlandığı Tespit Edilen İşveren Teşvikten Yararlanabilir mi? Yersiz Yararlandığı Sonradan Tespit Edilirse Yaptırımı Olacak mı?
Getirilen düzenleme kapsamında;
- İşyerinde uygulanan kısa çalışmadan yersiz yararlanıldığının tespiti,
- Kısa çalışma başvurusuna yönelik uygunluk tespitinin olumsuz sonuçlanması,
- Nakdi ücret desteğinden yersiz yararlanıldığının tespiti halinde,
İlgili işyerinde Geçici 26. Madde kapsamında sağlanan işveren prim desteğinden yararlanılamayacağı belirtilmiştir.
Ayrıca, belirtilen tespitler yapılmadan önce Geçici 26. Madde kapsamındaki teşvikten yararlanılmış bir işyerinde, sonradan bu tespitler yapıldığında ilgili işyerinde Geçici 26. Maddede düzenlenen prim desteğinden yersiz yararlandığı kabul edilecek ve yararlanılan destek tutarı işverenden 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
Geçici 26. Madde kapsamında düzenlenen teşvikten yararlanan işverenler diğer teşviklerden de yararlanabilecek midir?
4447 sayılı İşsizlik Kanuna eklenen Geçici 26. Maddede açık bir şekilde, bu maddede sağlanan teşvikten yararlanmakta olan işverenlerin, bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için diğer sigorta primi indirimi, teşvik ve desteklerinden yararlanamayacağı düzenlenmiştir.
Geçici 26. Madde kapsamında işverene sağlanan prim desteğinin sigortalı hissesine karşılık gelen destek tutarı sigortalıya mı aittir? Sigortalıya ödenmesi zorunlu mudur? Fondan karşılanacak olan tutar gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınacak mıdır?
Yukarıda da belirtildiği gibi Geçici 26. Maddede düzenlenen teşvik hem sigortalı hem işveren hisselerinin tamamını kapsamaktadır. Madde metninde, sigortalı hissesine karşılık gelen tutarın işverene mi sigortalıya mı ait olacağı konusunda tereddüt yaratmayacak şekilde “sigortalı hissesine karşılık gelen destek tutarının sigortalıya ödenmesinin işverenden talep edilemeyeceği”nin açıkça belirtildiği görülmektedir.
Ayrıca, teşvik kapsamında fondan karşılanacak olan tutarların gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacağı maddede düzenlenmiştir.
Teşvik uygulamasının usul ve esasları nelerdir? Düzenlemenin Yürürlük Tarihi Nedir?
Geçici 26. Madde kapsamında düzenlenen yeni teşvikin temel unsurları yukarıda izah edildiği gibidir. İlave olarak, teşvik uygulamasının usul ve esaslarının Bakanlık tarafından belirleneceği ifade edilmiştir. Yakın zamanda Bakanlık tarafından uygulama usul ve esaslarına ilişkin resmi bir yayın yapılması beklenilmektedir.
Son olarak; ilgili maddenin yürürlük tarihi “yayım tarihini takip eden ayın başı” olarak belirtilmiş olup 28.07.2020 yayım tarihini takip eden Ağustos ayının başında Geçici 26. Madde yürürlüğe girmiş olacaktır.
FESİH YASAKLARI UZATILDI MI? YENİ DÜZENLEME NE ANLAMA GELİYOR?
Bilindiği gibi 4857 sayılı İş Kanununa eklenen geçici 10 uncu madde ile fesih yasakları düzenlenmiş, ilk olarak üç aylık süre ile getirilen bu yasak 30.06.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 2707 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 17.07.2020 tarihinden itibaren bir ay süre ile uzatılmıştır. Hali hazırda 17.08.2020 tarihine kadar fesih yasakları devam etmekte olup 28.07.2020 tarihli değişiklik kapsamında sürenin tekrar uzatıldığına ilişkin net bir net bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, 28.07.2020 tarihli RG’de yayınlanan değişik hali ile; düzenlemenin önceki halinde Cumhurbaşkanına tanınan altı aya kadar uzatma yetkisinin genişletildiği görülmektedir. Bu kapsamda, güncel değişiklik gereği fesih yasağının Cumhurbaşkanı tarafından “her defasında üçer aylık sürelerle 30.06.2021 tarihine” kadar uzatılabileceği düzenlenmiş bulunulmaktadır.
Son olarak; bugüne kadar uygulamada tartışmalı olan bazı konularda, kısmen de olsa tereddütlerin giderilmesi amacıyla, bazı sona erme ve fesih türlerinin istisna kapsamına alındığı görülmektedir. Buna göre yapılan son değişiklik nazarında;
- Belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi,
- İşyerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetinin sona ermesi,
- Mevzuata göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinin sona ermesi halleri
açık bir biçimde fesih yasağı dışında tutulmuştur.
Diğer Haberler
-
7.7.2025
Tapu Sicilinde Arabuluculuk Uygulamaları
05.04.2023 tarih ve 32154 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 7/6/2012 tarihli ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nda ("Kanun") değişiklikler yapılarak dava şartı- zorunlu- ve ihtiyari arabuluculuk ile çözümlenebilecek uyuşmazlıkların kapsamı genişletilmiştir.
-
27.6.2025
Konkordato Mühletinin Rehinli Alacaklılar Bakımından Sonuçları
İcra ve İflas Kanunu'nun 285. maddesi uyarınca, borçlarını vadesinde ödeyemeyen veya ödeyememe riski taşıyan borçlu, konkordato talep edebilir. Talep üzerine borçluya verilen mühlet süresince İcra İflas Kanunu 294/1 hükmü gereğince hiçbir icra takibi başlatılamaz; başlamış olanlar ise durur.
-
25.6.2025
Ticari Defterlerin Elektronik Ortamda Tutulması Zorunluluğu
14 Şubat 2025 tarihli ve 32813 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan İşletmenin Muhasebesiyle İlgili Olmayan Ticari Defterlerin Elektronik Ortamda Tutulması Hakkında Tebliğ ("Tebliğ") ile birlikte ticari defterleri elektronik ortamda tutmakla yükümlü olan ticaret şirketlerinin belirlenmesi, bu defterlerin elektronik ortamda oluşturulması, tutulması, saklanması ve ibrazı ile bu işlemlerin gerçekleştirileceği sistemin işleyişine ilişkin usul ve esaslarını düzenlenmiştir.
-
18.6.2025
Halka Açık Şirketlerde M&A Dinamikleri: Borsa İstanbul Üzerinden Yeni Yatırım Stratejileri
Son yıllarda Türkiye'de halka arzlar rekor seviyelere ulaştı. 2023 ve 2024'te çok sayıda şirket halka arz işlemi sonucunda Borsa İstanbul'da işlem görmeye başladı. Küçük yatırımcıların yoğun ilgisiyle dikkat çeken bu halka arzlar, şirketlerin şeffaflık ve görünürlük kazandığı önemli stratejik hamleler olarak öne çıkmakla birlikte önemli bir finansman aracı olarak da rol oynamaktadır. Halka arz ile birlikte halka açık şirketler/ ortaklıklar artık sadece küçük yatırımcıların değil, yerli / yabancı stratejik ve finansal yatırımcıların da radarına girmektedir.
-
16.6.2025
Yargıtay, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerine İlişkin Olarak Yıllardır Sürdürdüğü "Avans Tapu" Olarak Bilinen İçtihadından Vazgeçti.
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, ülkemizdeki inşaat sektöründe yaygın bir uygulamadır.
-
11.6.2025
Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği'nde Yapılan Değişiklik İade Kargo Ücreti Ve Elektronikte Cayma Hakkı
24 Mayıs 2025 tarihli ve 32909 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ("Değişiklik Yönetmeliği") ile mesafeli satışlara yönelik önemli değişikliğe gidildi. Değişiklik Yönetmeliği ile gelen önemli değişiklikler şu şekildedir;
-
5.6.2025
İşçilere Bankalar Aracılığıyla Ödenecek İstihkaklara İlişkin Yönetmelik Değişikliği Hakkında
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanarak 4 Haziran 2025 tarihli 32920 sayılı Resmî Gazete 'de yayımlanan "Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik" 01.07.2025 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.
-
30.5.2025
Enflasyon Karşısında Nafaka, Nafaka Artırımı ve Döviz Olarak Nafaka Ödenmesi Sorunu
Boşanma davaları sonucunda hükümle hükmedilen yoksulluk ve iştirak nafakaları, genellikle belirli bir tutar üzerinden sabitlenmekte ve yıllar boyunca ya aynı tutarda kalmakta ya da mahkemece belirlenen oranlarda sınırlı şekilde artırılmaktadır. Yine aynı şekilde yargılama sürecince belirlenen tedbir nafakasında yargılamanın uzun sürmesi ve yüksek enflasyon nedeniyle zaman içinde nafakanın yetersiz hale gelmesine neden olmakta; bu da nafaka uygulamasının işlevselliğini önemli ölçüde engellemektedir.
-
23.5.2025
Mazeret İzni Hakkı: Süreler, Uygulama Ve Değerlendirme
Mazeret İzninin Yasal Dayanağı ve Tanımı: İşçinin işgörme edimini yerine getirmesini engelleyecek ancak dürüstlük kuralı gereği çalışmasının kendisinden beklenemeyeceği bazı durumlarda işçinin mazeretli sayılması gerekmektedir. 6645 sayılı Kanun ile 2015 yılında getirilen düzenleme sonucu, işçilerin mazeret izni 4857 sayılı İş Kanunu'nun Ek Madde 2 hükmünde düzenlenmiştir.
-
20.5.2025
Arama Motorları Özelinde Unutulma Hakkı
Gün geçtikçe gelişen teknoloji ile, kişisel veriler dijital ortamda hızla kaydedilmekte ve uzun süreler boyunca saklanabilmektedir. Bu durum, bireylerin geçmişte yaşadıkları olumsuz olayların veya zamanla değişen fikirlerinin sürekli olarak erişilebilir olmasına neden olmaktadır. Özellikle arama motorları, bireylerin ad ve soyadı ile yapılan aramalarda çıkan sonuçları indeksleyerek kişisel verilerin geniş kitlelerce ulaşılabilir olmasını sağlamaktadır. Bu çerçevede "Unutulma Hakkı" bireylerin, dijital ortamda kendileriyle ilgili kişisel verilerin silinmesini ya da kişisel verilere erişimin kısıtlanmasını talep edebilme hakkı olarak öne çıkmaktadır.
-
16.5.2025
Türk Hukukunda Cezai Şart, Cezai Şartta İndirim ve Pratik Anlayışlar
Borçlar hukukunun temel kavramlarından biri olan "cezai şart", borçlunun edimini gereği gibi ifa etmemesi hâlinde, alacaklıya sağlanan önemli bir teminat işlevi görmektedir. Sözleşme serbestisi ilkesinin bir uzantısı olarak, taraflar borcun hiç ya da gereği gibi ifa edilmemesi durumunda önceden belirlenmiş bir bedelin ödenmesini kararlaştırmak suretiyle hem ifayı teşvik etmekte hem de doğabilecek zararların ispat yükünü hafifletmektedir.
-
13.5.2025
ABD Gümrük Tarifeleri ve M&A İşlemlerine Etkisi Üzerine Değerlendirme
ABD Başkanı Donald Trump, yakın zamanda "ekonomik bağımsızlık bildirgesi" olarak bir açıklamada bulundu. Buna göre de, tüm ülkelere karşılık esasına dayalı bir gümrük tarifesi yürürlüğe girdi. Türkiye için bu ek vergi oranı %10 olarak, yani, asgari oranda belirlendi
-
12.2.2025
EPDK Kararı: Elektrik Piyasası Şirketlerine Yabancı Yatırımcıya Pay Devirlerinde Sermaye Artırım Yükümlülüğü
1. Mevcut Düzenleme Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ("EPDK" veya "Kurum") tarafından, elektrik piyasasında faaliyet gösteren şirketlerin sermayelerinde gerçekleşecek pay devirleri, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin ("Yönetmelik") 57. maddesinde düzenlenmektedir.
-
29.1.2025
Türk Rekabet Kurulu 2024 Yılı Birleşme Ve Devralma Görünüm Raporu Yayımlandı
Türk Rekabet Kurumu, Rekabet Kurulu tarafından 2024 yılında gerçekleştirilen birleşme, devralma ve özelleştirme işlemlerine ilişkin raporunu ("Rapor") 7 Ocak 2025 tarihinde yayımladı.
-
17.1.2025
Halka Arz Şartlarında Mali Eşikler 2025 Yılı İçin Güncellendi
2025 yılı için Halka arz işlemlerinde aranan mali sınırlar hem Sermaye Piyasası Kurulu ("SPK") hem de Borsa İstanbul ("BIST") tarafından güncellendi. İşte dikkat çekici yenilikler;