TÜZEL KİŞİLİK SIFATINI HAİZ OLMAYAN SİTE, APARTMAN VE TOPLU YAPILAR VERİ SORUMLUSU SIFATIYLA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KANUNUNA TABİ MİDİR? 01 Şubat 2021
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) madde 3 (ı) bendi uyarınca; Veri sorumlusu Kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi ifade etmektedir. Maddenin lafzı incelendiğinde veri sorumlusu sıfatını ancak ve ancak gerçek veya tüzel kişilerin sahip olabildiği sonucu çıkarılmaktadır.
Dolayısıyla Kat Mülkiyeti Kanununa tabi site, apartman ve toplu yapıların Kanun uyarınca veri sorumlusu olarak kabul edilip edilmeyeceği noktasındaki hukuki tartışmalar devam etmektedir. Özellikle Kişisel Verilerin Korunması Kurulu’nun (“Kurul”) 22.07.2020 tarih ve 2020/560 sayılı Kararında site yönetimine ilişkin ceza uygulaması bu konudaki kaygı ve Kanun’a duyarlılığı arttırmıştır.
Kişisel verilerin korunması hakkının diğer hukuk dallarıyla birlikte geniş yorumlanması gerektiği, bu hakkı koruyan Kanunun asıl amacının tüzel kişiliği olsun olmasın kurumlara, yapılara belirli yükümlülükler getirmek ve bu ölçüde onları disipline etmek olduğunu savunan birçok görüş vardır.
Bu yazımızda Kat Mülkiyeti Kanununa tabi apartman, site ve toplu yapıların Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca veri sorumlusu sıfatını haiz olup olmadıkları ve bu doğrultuda alınabilecek aksiyonlara değineceğiz.
Apartman, site ve toplu yapıların tüzel kişiliğe haiz olmamalarına karşın veri sorumlusu kabul edilip edilmeyeceği noktasında Kurul kararı ışığında değerlendirmeler
Belirttiğimiz üzere Kanun’un 3. Maddesi uyarınca veri sorumlusu tanımı gerçek veya tüzel kişilerle sınırlandırılmış, veri sorumlusu kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu tutulmuştur.
Apartman, site ve toplu yapılardaki yönetim organları kişisel verilerin işlenmesine ilişkin kararları alan, veri kayıt sistemini kuran, kayıt altına alan ve yöneten birimler olmalarına karşın tüzel kişilik sıfatını haiz olmamalarından dolayı Kanun uyarınca veri sorumlu olarak kabul edilip edilmeyeceği noktasındaki hukuki tartışmalar kapsamında Kurul nihayet görüşünü belli etmiş ve Kanun’un 3. Maddesinde yer alan “veri sorumlusu” tanımının güncellenmesi gerektiğine işaret etmiştir.
Kurul resmi web sitesinde “Site Yönetimlerine ilişkin 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu çerçevesinde Kişisel Verilerin Korunması Kurulu’nun 22.07.2020 tarih ve 2020/560 sayılı Kararı’nda yer alan değerlendirmeler” başlıklı bir karar özeti yayınlamıştır. Kararda özetle Kurul “..her ne kadar yönetici kat malikleri kurulunun verdiği kararlarla bağlı olup bu kararlara uygun hareket etmek zorunda olsa da, her somut olay bakımından yöneticinin yahut yönetim kurulunun kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan bir rol üstlenmiş olması halinde aykırı durumların çıkabileceği, örneğin bir site yönetiminin ayrı bir tüzel kişilik tarafından yürütülüyor olması durumunda, kişisel verilerin işlenmesi noktasında bu tüzel kişiliğin de veri sorumlusu olabileceği…” şeklindeki görüşüne yer vermiştir.
Bu açıklamalar doğrultusunda Kanun’un 3. Maddesi ile veri sorumlusu kapsamının tüzel veya gerçek kişi olarak sınırlandırılmasına rağmen hayatın olağan akışı gereği ve pratikte ortaya çıkan sorunların çözülmesi adına veri sorumlusu kapsamının geniş yorumlanması gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla her ne kadar tüzel kişiliğe haiz olmasalar da kural olarak apartman, site ve benzer yapılar bakımından veri sorumlusu olarak kat malikleri kurulunun kabul edilebileceği, her somut olay özelinde veri işlenmesine ilişkin kararları alan, veri kayıt sistemlerini kuran, bulunduran ve yöneten birimlerin tespit edilerek veri sorumlusu sıfatının yüklenebileceği söylenebilecektir.
Kişisel Verilerin Korunması Kanununda yer alan ilkelerin apartman, site ve toplu yapılarda uygulanmasında örneklendirmeler
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu madde 5 uyarınca; Kişisel verilerin işlenmesinde a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma, d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme gibi ilkelere uyma yükümlülüğü bulunmaktadır. Örneğin eski bir malikin kiracısının hala Kat Malikleri Genel Kurulu’na davet edilmesi, aidatlara ilişkin mail veya SMS yoluyla bilgilendirme yapılması kişisel verilerin güncel tutulmaması sebebiyle yukarıda yer alan genel ilkelere aykırılık teşkil edecektir. Aynı şekilde siteden taşınmış olan bir kiracının verileri site yönetiminde mevcut olmamalı ve işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilmeli dolayısıyla amaç sona erdikten sonra yönetim tarafından imha edilmelidir. Veyahut site güvenliği kapsamında siteye girişte parmak izinin alınmasına dair bir karar alınması ölçülülük ilkesine aykırı olacağından uygulamaya alınmamalıdır.
Dolayısıyla ilkelere uyum kapsamında apartman, site ve toplu yapılar da Kanun ve Kurul kararlarını takip etmeli bu doğrultuda gerekli idari ve teknik tedbirleri almalıdır.
Kanun’da yer alan kişisel verilerin işleme şartlarına uyum sağlama noktasında apartman, site ve toplu yapılar nelere dikkat etmelidir?
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu madde 5/1 uyarınca kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemez. Ancak aynı zamanda Kanun madde 5/2 belirli işleme şartlarının varlığı halinde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesinin mümkün olacağını hüküm altına almıştır.
Bu şartlar;
a) Kanunlarda açıkça öngörülmesi,
b) Fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması,
c) Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması,
ç) Veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması,
d) İlgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması,
e) Bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması,
f) İlgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şeklinde sıralanmıştır. Zira yukarıda anılan işleme şartlarının varlığı halinde açık rıza alınması durumu veri güvenliğine ilişkin yükümlülüğün yerine getirilmediği ve dürüstlük kuralına aykırı olduğu şeklinde yorumlanmaktadır.
Site, apartman ve toplu yapılardaki uygulamasından bahsedecek olursak örneğin sitenin çalıştırdığı işçilerin 4857 sayılı İş Kanun’un 75. Maddesi uyarınca özlük dosyası bilgilerinin site yönetimi tarafından işlenmesi zorunludur. Dolayısıyla Kanun’da açıkça öngörülmesi sebebiyle ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verileri işlenebilecektir. Site sakininden birinin ambulans ihtiyacı doğması, kaybolması vs. gibi sebeplerle kişisel verilerinin işlendiği durumlarda da fiili imkansızlıktan bahsedileceği için yine site yönetimi tarafından açık rıza alınmasına gerek olmayacaktır. Veyahut kira sözleşmesi gereği aidatın kiracıdan alınacağı durumda sözleşmede öngörülmesi sebebiyle açık rıza alınmaksızın kişisel verilerin işlenmesi gündeme gelecektir. Dolayısıyla işleme şartlarından birinin varlığı halinde açık rıza alınması hukuka uygun olmayıp bu durumda en son başvurulan yol olmalıdır.
Sonuç olarak, her ne kadar site, apartman ve toplu yapılara ilişkin tüzel kişilik sıfatından bahsedemeyecek olsak da hayatın olağan akışı ve pratikteki zorlukların aşılması bakımından Kanun uyarınca veri sorumlusu sıfatıyla hareket etmeleri gerekliliğinden bahsedilebilecek olup, Kurul da ilgili kararında bu konunun altını çizmektedir.
Diğer Haberler
-
15.3.2024
8. Yargı Paketi İle Getirilen Yeni Düzenlemeler
Kamuoyunda "8. Yargı Paketi" olarak bilinen değişiklik ve yeni düzenlemeleri barındıran 7499 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ("Kanun"), 12 Mart 2024 tarihli ve 32487 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmıştır. Bu yazımızda, Kanun ile birlikte 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ("CMK"), 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ("TCK"), 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK), 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ("İİK") ve 6384 sayılı Tazminat Komisyonunun Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Kanun kapsamında yapılan değişiklikleri ele alacağız.
-
12.3.2024
KVKK'da Değişiklikler Resmi Gazete'de Yayımlandı
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'nda ("KVKK") önemli değişiklikler içeren 7499 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ("7499 sayılı Kanun") 12.03.2024 tarihli Resmi Gazetede yayımlandı.
-
5.3.2024
Dövizle Ödeme Yasağında Esneme Kararı
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ'de ("Tebliğ") Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, 28 Şubat 2024 Tarihli ve 32474 Sayılı Resmî Gazete'de yayımlandı. Böylelikle, söz konusu değişiklik ile Tebliğ'in, pay devirleri dahil olmak üzere pek çok menkul satış işlemini kapsamına alan 8 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası değiştirilerek, menkul satışlardaki döviz cinsinden ödeme yasağının kapsamı esnetildi.
-
9.2.2024
İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanuna Dayalı Yönetmeliklerde Değişiklikler Yapıldı
4 Şubat 2024 tarihli 32450 sayılı Resmi Gazetede 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa dayalı olarak çıkarılan bazı yönetmeliklerde değişiklik yapılmıştır:
-
1.2.2024
Türk Rekabet Kurulu 2023 Yılı Birleşme Ve Devralma Görünüm Raporu Yayımlandı
Türk Rekabet Kurumu, Rekabet Kurulu tarafından 2023 yılında gerçekleştirilen birleşme, devralma ve özelleştirme işlemlerine ilişkin raporunu ("Rapor") 5 Ocak 2024 tarihinde yayımladı.
-
31.1.2024
Reklam Kurulu'ndan İndirimli Satış Reklamlarına İlişkin Önemli İlke Kararı
Reklam Kurulu 9 Ocak 2024 tarihinde gerçekleştirilen yılın ilk toplantısında, perakende ticaret sektöründe haksız rekabete yol açan, yanıltıcı reklam ve uygulamalarla tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla "Fiyat Bilgisi İçeren Reklamlar ile İndirimli Satış Reklamları ve Ticari Uygulamaları Hakkında Kılavuz"da değişiklik gerçekleştirerek indirimli satış reklamlarına ilişkin önemli bir ilke kararı aldı.
-
19.1.2024
Halka Arz Şartlarında Mali Eşikler Güncellendi
Son dönemin popüler finans kaynağı halka arz işleminde aranan mali sınırlar hem Sermaye Piyasası Kurulu ("SPK") hem de Borsa İstanbul ("BIST") tarafından güncellendi.
-
17.1.2024
Markanın İptaline Karar Verme Yetkisi Türk Patent ve Marka Kurumu'na Geçti!
10 Ocak 2017 tarihli 29944 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sınai Mülkiyet Kanunu'nun ("SMK") 192/1 (a) bendinde, Kanun'un ''İptal Halleri ve İptal Talebi'' başlıklı 26. Maddesinin yürürlüğe girmesi yedi yıl sonraya ertelenmiş, SMK Geçici 4. Madde ile 10 Ocak 2024 tarihine kadar markanın iptaline karar verme yetkisinin doğrudan Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemelerince kullanılacağı öngörülmüştü.
-
16.1.2024
Egemenoğlu Hukuk Bürosu / Internship Application
We are pleased to announce the opening of internship applications at Egemenoğlu Hukuk Bürosu. Legal Internship Application Deadline: March 15 Summer Internship Application Deadline: March 29 Prospective candidates are requested to submit their CVs either through our website www.egemenoglu.av.tr or by sending them to info@egemenoglu.av.tr.
-
12.1.2024
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Ve TSRS'lerin Uygulama Kapsamı Resmî Gazetede Yayımlandı
29.12.2023 tarihli ve 32414 sayılı Resmi Gazete'de Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK); Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları'nı duyurarak sürdürülebilirlik raporlarında izlenmesi gereken ilkeleri belirledi.
-
11.1.2024
2024 Yılı İtibariyle Yürürlüğe Giren Ve/ Veya Süre Uzatımına Konu Olan Önemli Düzenlemeler
5746 sayılı ve 6550 sayılı kanunlar gereğince Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen yeni makina ve teçhizat ile yatırım teşvik belgesi ile elde edilen yeni makina ve teçhizatlara uygulanacak amortisman (yıpranmaya ilişkin gider gösterme) oran ve süreleri, Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınarak daha yüksek amortisman ile hesaplanma süresi 7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 16. Maddesiyle 31/12/2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
-
19.12.2023
Perakende Ticaretinde Uygulanacak İlke ve Kurallar Yeniden düzenlendi
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 14.12.2023 tarihinde resmî gazetede yayımlanan "Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile perakende ticaretinin ilke ve kurallarında önemli değişikliklere gidilmiştir.
-
18.11.2023
Alışveriş Sırasında Müşterilere Sms İle Doğrulama Kodu Gönderilmesine Kurumdan Uyarı
Kişisel Verileri Koruma Kurumu ("Kurum") tarafından Mağazalarda Alışveriş Sırasında İlgili Kişilere SMS ile Doğrulama Kodu Gönderilmesi Suretiyle Kişisel Verilerin İşlenmesine İlişkin Kamuoyu Duyurusu ("Duyuru") yayımlandı.
-
14.11.2023
"6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 376. Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'' Yayımlandı
Anonim şirketler, limited şirketler ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (Kanun) 376. maddesi kapsamında sermayenin kaybı veya borca batık olma durumlarında uyulacak usul ve esasların düzenlenmesi amacıyla ilk olarak 15/09/2018 tarihli ve 30536 sayılı Resmî Gazete'de ''6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 376 ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Tebliğ) yayımlanmış ve bu Tebliğ'in Geçici 1. Maddesiyle 01/01/2023 tarihine kadar, Kanunun 376 ncı maddesi kapsamında sermaye kaybı veya borca batık olma durumuna ilişkin yapılan hesaplamalarda, henüz ifa edilmemiş yabancı para cinsi yükümlülüklerden doğan kur farkı zararları dikkate alınmayabileceği belirtilmişti.
-
3.11.2023
"Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7464 Sayılı Kanun'' Yayımlandı
2.11.2023 tarihli ve 32357 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Sayı: 7464) ile konutların gerçek ve tüzel kişilere, turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amaçlanmıştır.