Rusya yaptırımları hukuken ne ifade ediyor? 24 Şubat 2022
Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan krizin ticari hayata olası etkileri bakımından uluslararası camiada ülkelerin işbu krize yönelik yaptığı açıklamalar önem arz etmektedir. Bu anlamda, Almanya ilk adım olarak Kuzey Akım 2 gaz hattının onay sürecini dondurmuş, ABD ise Luhansk ve Donetsk ile ticareti yasaklamıştır. Öte yandan, İngiltere beş Rus bankasının ve üç Rus milyarderin ülkedeki varlıklarını dondurmuş olup Japonya geleceğe yönelik birtakım yaptırım sinyalleri vermiştir. Son olarak Kanada ise ekonomik yaptırımların ilk aşamasında Kanadalıların Donetsk ve Luhansk ile finansal anlaşmalardan men edildiğini açıklamıştır.
Bültenimizin ana konusunu oluşturan ABD Başkanlık Emrinden bahsetmeden önce, bu çalışmanın 23.02.2022 tarihinde gerçekleşen gelişmeler doğrultusunda hazırlandığını belirtmek isteriz. Bölgede durumun bir hayli belirsiz ve gergin olması nedeniyle bu çalışma, 24.02.2022 tarihi itibariyle Rusya’nın sabah saatlerinde Ukrayna’da ilerlemeye başlaması nedeniyle alınabilecek yeni yaptırım kararlarını kapsamayacaktır. |
Başkanlık Emri 14024 İle Öngörülen ABD Yaptırımları |
Amerikan Başkanı Joe Biden’ın imzası ile yürürlüğe giren Başkanlık Emri, Rusya’da faaliyet gösteren belli başlı finans kuruluşlarını, kuruluşların iştiraklerini ve bu organizasyonların kritik konumlarında görev alan şahısları hedef almaktadır. Öncelikle belirtmek gerekir ki, bu yaptırım paketinde öngörülen yasaklar İran örneği ile bir hayli farklılık göstermektedir. |
ABD’nin önceki yaptırım uygulamaları incelendiğinde birçok enstrümanın çeşitli dönemlerde yaptırım aracı olarak kullanıldığı görülmektedir. Başkan Biden yaptığı açıklamalar ile finans kuruluşlarına sert yaptırımlar öngördü. Bu yaptırımlar, Rusya'yı ekonomisini büyütmek için ihtiyaç duyduğu finansmana erişimden mahrum bırakarak ülkenin borçlanma maliyetini yükseltebilir ve Rublenin değeri daha da düşebilir. |
Öncelikle yaptırımları iki aşamada incelemek makul olacaktır. Yaptırımların ilk başlığı, Luhansk ve Donetsk Bölgelerinde kurulan, sözde “özerk” Rus yanlısı oluşumlarla yapılan ticarete ilişkindir. ABD, bütün vatandaşlarına bu bölgelerle herhangi bir ürün veya ham maddeye ilişkin ticareti yasaklamış durumdadır. İkinci aşamada ise Başkanlık Emri ile duyurulmuş kurum ve kuruluşlarla ticari ilişkinin sona erdirilmesi söz konusudur. |
Bu yaklaşımın İran’a uygulanan ambargolardan farkı ise yaptırımların üzerinde uygulanacağı kişiler bakımındandır. Zira İran’a uygulanan ambargoda, ABD vatandaşı olmayan 3. kişilerin de ülkeyle ambargo kapsamında kalan hususlarda ticaretine ciddi engeller konulmuş durumdaydı. Bu yasaklamanın 3. kişilere uygulanması doğal olarak kendi vatandaşlarına yaptığı uygulama ile aynı değildi. Yaptırımlar kendi vatandaşlarına olanlar (Birincil yaptırımlar) ve yabancı ülke vatandaşlarını kapsayan yaptırımlar (İkincil Yaptırımlar) olmak üzere farklılık göstermekteydi. Bu yaptırımlar çerçevesinde kimlerle (gerçek ve tüzel) ticaretin yasak olduğu konusu, Hazine Bakanlığı’nın yayınladığı SDN (Özel Olarak Belirlenmiş Vatandaşlar) listesi vasıtası ile belirlenmektedir. İran örneği kadar kapsamlı bir liste olmasa da içinde 445 gerçek ve tüzel kişiyi barındıran bu liste Rusya ile ticaret yapılmadan önce kontrol edilmesinde fayda olan bir listedir. |
Birincil Yaptırımlar: ABD’li gerçek ve tüzel kişileri (yeşil kart sahipleri dâhil), ABD’nin yurtdışında yatırımı olan şirketlerdeki çoğunluk hissesinin ABD’lilerde olduğu şirketleri bağlar. Yaptırımların ihlali halinde hapis cezasına kadar varan işlemler olabilir. |
İkincil Yaptırımlar: Türk gerçek ve tüzel kişileri de dâhil olmak üzere diğer ülke vatandaşlarını bağlar. ABD’nin yaptırımları ihlal ettiğini belirlediği gerçek ve tüzel kişilere yönelik uygulanabilir. Eğer SWIFT sisteminde dolar kullanımı, şirketin ABD sistemlerini kullanarak (internet sitesinin domain ve hostingi bile olabilir) bu işlemleri yapması durumunda birincil yaptırımlara tabi kılınır. Bu da demektir ki, yaptırım ihlali nedeniyle ABD üzerinden geçen para transferlerinize el konulabilir veya işlemi yapmaktan ABD’li finansal kuruluş imtina eder veya parayı göndericiye iade eder. |
Sonuç olarak Rusya’ya uygulanacak olan yaptırımlarda, İran uygulaması benzeri yabancı ülke vatandaşlarını kapsayan bir ambargo öngörülmemektedir. |
Özetle ABD’de çıkarılan Başkanlık Emri ile Rusya savunma sanayinde ve ülke altyapısının geliştirilmesinde önemli rol alan, devlet ile güçlü organik bağlara sahip finansal kuruluşlar hedef alınmıştır. Rusya’nın ekonomik ve endüstriyel altyapısının geliştirilmesinde çok büyük bir paya sahip devlet bankası olan Vnesheconombank (VEB), onun yöneticileri ve iştirakleri OFAC (Yabancı Varlıkların Kontrolü Ofisi) tarafından yasaklılar listelerine alınmış olup bu kapsamda ilgili kuruluşların ve kişilerin ABD’de sahip oldukları mal varlıklarına el koyulmuştur. |
Ayrıca aynı şekilde devlet bankası olan ve Rus savunma sanayinin finansmanında büyük pay sahibi Promsvyazbank (PSB), onun iştirakleri ve yöneticileri de yasak kapsamındadır. Bu kapsamda ABD vatandaşları ve ABD ilintili tüzel kişiler bu kuruluşlarla iletişimini tamamen bitirecek ve yasak kapsamında kalan gerçek kişilerin de ülkeye girişini yasaklayacaktır. |
SONUÇ OLARAK, Rusya-Ukrayna arasında yaşanan krizin henüz ticaret özelinde 3. Ülke vatandaşlarına etki eden, icra edilebilir bir etkisi söz konusu değildir. Bunun nedeni ise, ABD ve diğer Avrupa ülkeleri idari ve hukuki anlamda tüm dünya vatandaşlarına sirayet etme ihtimali olan bir ambargo öngörmemiştir. Sadece belli başlı finansal kuruluşları ve bunların yöneticilerini hedef alan yaptırımlar, pratik olarak Rusya’ya ihracat yapan şahısları etkilememektedir. Başkanlık Emri ile belirlenen bölgeyle ve belirlenen kurumlarla ticari ilişki kurulmaması halinde bir yükümlülük oluşmayacaktır. Ancak Rusya’nın saldırgan tavrına devam etmesi durumunda, Rusya’yı potansiyel bir dizi yaptırımın beklediği açıktır. 2012 yılında İran’a uygulanan SWIFT sisteminden çıkartılma durumu, her ne kadar ABD ve Almanya gibi ülkeleri de etkileyecek olsa da, Rusya’nın ilerleyişinin sürmesi durumunda uygulanma ihtimali olan ve göz önünde bulundurulması gereken bir ihtimaldir. Bu durumda, İran örneğinde de olduğu gibi, yapılacak ilave yaptırımlar hem Rusya’yı hem de Rusya ile ticari ilişkilere sahip gerçek ve tüzel kişileri olumsuz etkileyecektir. |
Diğer Haberler
-
15.3.2024
8. Yargı Paketi İle Getirilen Yeni Düzenlemeler
Kamuoyunda "8. Yargı Paketi" olarak bilinen değişiklik ve yeni düzenlemeleri barındıran 7499 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ("Kanun"), 12 Mart 2024 tarihli ve 32487 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmıştır. Bu yazımızda, Kanun ile birlikte 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ("CMK"), 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ("TCK"), 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK), 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ("İİK") ve 6384 sayılı Tazminat Komisyonunun Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Kanun kapsamında yapılan değişiklikleri ele alacağız.
-
12.3.2024
KVKK'da Değişiklikler Resmi Gazete'de Yayımlandı
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'nda ("KVKK") önemli değişiklikler içeren 7499 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ("7499 sayılı Kanun") 12.03.2024 tarihli Resmi Gazetede yayımlandı.
-
5.3.2024
Dövizle Ödeme Yasağında Esneme Kararı
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ'de ("Tebliğ") Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, 28 Şubat 2024 Tarihli ve 32474 Sayılı Resmî Gazete'de yayımlandı. Böylelikle, söz konusu değişiklik ile Tebliğ'in, pay devirleri dahil olmak üzere pek çok menkul satış işlemini kapsamına alan 8 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası değiştirilerek, menkul satışlardaki döviz cinsinden ödeme yasağının kapsamı esnetildi.
-
9.2.2024
İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanuna Dayalı Yönetmeliklerde Değişiklikler Yapıldı
4 Şubat 2024 tarihli 32450 sayılı Resmi Gazetede 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa dayalı olarak çıkarılan bazı yönetmeliklerde değişiklik yapılmıştır:
-
1.2.2024
Türk Rekabet Kurulu 2023 Yılı Birleşme Ve Devralma Görünüm Raporu Yayımlandı
Türk Rekabet Kurumu, Rekabet Kurulu tarafından 2023 yılında gerçekleştirilen birleşme, devralma ve özelleştirme işlemlerine ilişkin raporunu ("Rapor") 5 Ocak 2024 tarihinde yayımladı.
-
31.1.2024
Reklam Kurulu'ndan İndirimli Satış Reklamlarına İlişkin Önemli İlke Kararı
Reklam Kurulu 9 Ocak 2024 tarihinde gerçekleştirilen yılın ilk toplantısında, perakende ticaret sektöründe haksız rekabete yol açan, yanıltıcı reklam ve uygulamalarla tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla "Fiyat Bilgisi İçeren Reklamlar ile İndirimli Satış Reklamları ve Ticari Uygulamaları Hakkında Kılavuz"da değişiklik gerçekleştirerek indirimli satış reklamlarına ilişkin önemli bir ilke kararı aldı.
-
19.1.2024
Halka Arz Şartlarında Mali Eşikler Güncellendi
Son dönemin popüler finans kaynağı halka arz işleminde aranan mali sınırlar hem Sermaye Piyasası Kurulu ("SPK") hem de Borsa İstanbul ("BIST") tarafından güncellendi.
-
17.1.2024
Markanın İptaline Karar Verme Yetkisi Türk Patent ve Marka Kurumu'na Geçti!
10 Ocak 2017 tarihli 29944 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sınai Mülkiyet Kanunu'nun ("SMK") 192/1 (a) bendinde, Kanun'un ''İptal Halleri ve İptal Talebi'' başlıklı 26. Maddesinin yürürlüğe girmesi yedi yıl sonraya ertelenmiş, SMK Geçici 4. Madde ile 10 Ocak 2024 tarihine kadar markanın iptaline karar verme yetkisinin doğrudan Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemelerince kullanılacağı öngörülmüştü.
-
16.1.2024
Egemenoğlu Hukuk Bürosu / Internship Application
We are pleased to announce the opening of internship applications at Egemenoğlu Hukuk Bürosu. Legal Internship Application Deadline: March 15 Summer Internship Application Deadline: March 29 Prospective candidates are requested to submit their CVs either through our website www.egemenoglu.av.tr or by sending them to info@egemenoglu.av.tr.
-
12.1.2024
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Ve TSRS'lerin Uygulama Kapsamı Resmî Gazetede Yayımlandı
29.12.2023 tarihli ve 32414 sayılı Resmi Gazete'de Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK); Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları'nı duyurarak sürdürülebilirlik raporlarında izlenmesi gereken ilkeleri belirledi.
-
11.1.2024
2024 Yılı İtibariyle Yürürlüğe Giren Ve/ Veya Süre Uzatımına Konu Olan Önemli Düzenlemeler
5746 sayılı ve 6550 sayılı kanunlar gereğince Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen yeni makina ve teçhizat ile yatırım teşvik belgesi ile elde edilen yeni makina ve teçhizatlara uygulanacak amortisman (yıpranmaya ilişkin gider gösterme) oran ve süreleri, Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınarak daha yüksek amortisman ile hesaplanma süresi 7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 16. Maddesiyle 31/12/2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
-
19.12.2023
Perakende Ticaretinde Uygulanacak İlke ve Kurallar Yeniden düzenlendi
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 14.12.2023 tarihinde resmî gazetede yayımlanan "Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile perakende ticaretinin ilke ve kurallarında önemli değişikliklere gidilmiştir.
-
18.11.2023
Alışveriş Sırasında Müşterilere Sms İle Doğrulama Kodu Gönderilmesine Kurumdan Uyarı
Kişisel Verileri Koruma Kurumu ("Kurum") tarafından Mağazalarda Alışveriş Sırasında İlgili Kişilere SMS ile Doğrulama Kodu Gönderilmesi Suretiyle Kişisel Verilerin İşlenmesine İlişkin Kamuoyu Duyurusu ("Duyuru") yayımlandı.
-
14.11.2023
"6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 376. Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'' Yayımlandı
Anonim şirketler, limited şirketler ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (Kanun) 376. maddesi kapsamında sermayenin kaybı veya borca batık olma durumlarında uyulacak usul ve esasların düzenlenmesi amacıyla ilk olarak 15/09/2018 tarihli ve 30536 sayılı Resmî Gazete'de ''6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 376 ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Tebliğ) yayımlanmış ve bu Tebliğ'in Geçici 1. Maddesiyle 01/01/2023 tarihine kadar, Kanunun 376 ncı maddesi kapsamında sermaye kaybı veya borca batık olma durumuna ilişkin yapılan hesaplamalarda, henüz ifa edilmemiş yabancı para cinsi yükümlülüklerden doğan kur farkı zararları dikkate alınmayabileceği belirtilmişti.
-
3.11.2023
"Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7464 Sayılı Kanun'' Yayımlandı
2.11.2023 tarihli ve 32357 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Sayı: 7464) ile konutların gerçek ve tüzel kişilere, turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amaçlanmıştır.